SQ3R – İSOAT NEDİR?

Çalışma alışkanlıklarını verimli bir sonuca ulaştıracak, etkin - verimli ders çalışma yöntemidir. Öğrenimde başarı ve verimlilik, öğrencilerin başarılarını engelleyen sorunların çözülmesiyle mümkündür. Bu konuda 1920'lerden beri ABD'de yoğun çalışmalar yapılmaktadır. 1940'larda Robinson'un SQ3R Yönetimi 1970'lerde ABD İllinois Üniversitesi'nde J.Allen tarafından Davranış Geliştirme yöntemi olarak grup uygulamasına dönüştürülmüş, 1980'de Boğaziçi Üniversitesi'nde Türk öğrencilere uyarlanmış ve uygulanmaya başlanmış daha sonra diğer öğretim kurumlarında da yaygınlaştırılmıştır.

Amaç:

•       Her bireyin kişilik yapısına, algılama özelliklerine, dikkat süresine uygun, kişinin kendisine özgü, etkin ve verimli çalışma yöntemi bulmasına yardım etmek,

•       Çalışma istediği ve dikkat süresini artırmak,

•       Uyaranların kontrolünü geliştirmeyi öğretmektir.

Kurallar:

•       Kendine uygun yer ve saatin seçilmesi,

•       Ders yükü hesabının yapılması,

•       Zor dersten çalışmaya başlama, en uzun süreyi ayırma,

•       Belirli ve uygun yerde çalışma,

•       Çalışma miktarını ayarlama,

•       Küçük bir bölümü bitirdikten sonra çalışma yerinden ayrılma,

•       Dikkat dağıtan öğelerden uzak durma,

•       Süreyi yavaş yavaş arttırma,

•       Gerçekçi hedefler saptamaktadır.

ANCAK! Tüm alışkanlıkları değiştirebilmek gibi, verimsiz çalışma alışkanlıklarını da değiştirebilmek bilinç, çaba ve kararlılıkla olasıdır. Çok çalışıp boşa çalışmak değil, bilinçli öğrenme başarıya götürür.

İSOAT (Etkin ve Süratli Okuma) beş aşamadan oluşur:

İ – İzleme (Öğrenilecek konunun tamamına önce süratle göz gezdirme)

S - Sorma (Konu başlıklarını soruya çevirip bir karton üzerine yazmak)

O – Okuma (Çıkartılan soruların cevaplarını bulmak için konunun dikkatle okunup işaretlenmesi ve işaretlenen satırların soruların altına kartona yazılması)

A – Anlatma(Kartonlara yazdığınız anahtar sözcüklerin rehberliğinde konunun anlatılması)

T – Tekrarlama (Bu bilgilerin, kitap, defter ve çalışma kartonlarına bakmadan bellekten tekrarlanması)

Bellekten tekrarlanamayan konu ÖĞRENİLMEMİŞTİR. 

Derste iyi not tutmanın kuralları;

• Konu başlıkları yazılmalı,

• Altına açıklamalar yazılmalı,

• Şema ve grafik ve örnekler unutulmamalı,

• İki konu arasında mutlaka eksikliklerin sonradan tamamlanması için ½ sayfa boşluk bırakılmalı. 

Ders tekrarlarının kuralları;

• Tekrarda son konudan başa doğru gidilmeli,

• Tekrar aralıklı ve sık sık yapılmalı,

• Tekrar, çalışılan yerde yapılmalı,

• Son tekrar yüksek sesle yapılmalı,

• Tekrarlar sınavlardan bir gün önce bitirilmelidir.

Bu yöntemle öğrenilen bilgiler anlaşılmış az ve öz akılda kalıcı hale getirilmiştir.

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ

• Çalıştığınız yer, fazla soğuk yada sıcak olmamalı iyi havalandırılmalı ve sessiz olmalıdır. 

• Çalışma odasındaki poster, afiş ve resimler dikkatinizi dağıtır. 

• Çalışmaya başlamadan önce çalışma sırasında lâzım olabilecek bütün malzemelerin el altında bulunması, dikkatinizin dağılmasına mâni olur. 

• Çalışırken müzik dinlemek, televizyon seyretmek verimli ders çalışmanıza mâni olur. Zihniniz iki işi aynı mükemmellikte yapamaz. 

• Yazarak ders çalışın öğrenme daha kalıcı olur. 

• Kendinize bir ders çalışma programı yapın ve daima tatbik edin. 

• 40 dakika çalışıp 10 dakika tekrar ettikten sonra 10 dakika ara vermek gerekir. Böylece hatırlama daha iyi olur. Bu dinlenme sırasında televizyondan uzak durun. 

• Hiç tekrar yapılmazsa öğrenilenlerin % 30'u unutulur. 

• Problem çözerken çözüme ulaşıncaya kadar ara vermemek lazımdır. 

• Dersi dinledikten sonra imtihana kadar hiç tekrar edilmemesi imtihan akşamı o ders ile ilgili hiçbir şey öğrenilmemiş gibi yeniden çalışma anlamına gelir. 

• İlk tekrar dersi öğrendikten sonra, ikinci tekrar hafta sonu, üçüncü tekrar imtihandan bir hafta önce, dördüncü tekrarda imtihan akşamı yapılırsa öğrenme tam gerçekleşir. 

• Dinlerken sürekli gözlerinizle onu takip edin, bu sizin dersi dinlerken dikkatinizin dağılmasını önler. 

• Dersi dinlerken, hocanın imtihanda çıkacak sorular üzerinde daha çok durduğuna dikkat edin. 

• Anlamadığınız yerleri tekrar anlatması için, hocanıza başvurmaktan çekinmeyin. 

• Hayal kurmak çalışmanıza mâni olur. Hayal kurmaya başladığınızı fark ederseniz, bunu çalışma sonrasına erteleyin yada hayal kurmaya devam edin ve tamamlayınca derse dönün.

VERİMLİ ÇALIŞMAYI ENGELLEYEN TUZAKLAR

• Gözlerinizi yapmadıklarınıza çevirmek,

• Müzik eşliğinde çalışmak,

• Zorlanılan derslerin dışlanması,

• Aşırı kaygı (güvensizlik),

• Yatarak (uzanarak) çalışmak,

• Çalışma anında hayallere dalmak,

• Uzayıp giden telefon konuşmaları,

• Motivasyon noksanlığı, isteksizlik,

• Günlük ayrıntılara boğulmak,

• Çalışmayı tamamlamadan bırakmak,

• Arkadaşlara "hayır" diyememek,

• Televizyona takılıp kalmak,

• Dersler, konular hakkında yetersiz bilgi sahibi olmak,

• Düzenli tekrarlar yapmamak,

• Plansız, programsız çalışmak, 

• Kendinizi başkalarıyla kıyaslamak,

• Zamanı denetleyememek,

• Çevrenin beklentisinin yüksek olması,

• Sınav bilgi ve tekniklerini yeterince bilememek,

• Çalışma anında uygun dinlenme aralıklarını verememek,

• Yanlışlardan ders alamamak, eksikleri giderememek.

• Uyku sırasında hatırlama mekanizması daha az rahatsız edilmektedir. Öğrendiklerimizi, uykuda daha yavaş; uyanıkken daha hızlı unuturuz. Eğer bir konuyu kalıcı olarak öğrenmek istiyorsanız, uyumaya gitmeden önce küçük bir tekrar yapmanızda büyük fayda vardır.

SINAVLARI NASIL ATLATIRIM?  

Eğitim psikologlarından en iyi on öneri:

•       Yardım alın. Öğretmenlerinize sınava nasıl çalışılabileceğini sorun.

•       Çalışır ve tekrarlarken kısa aralar verin. Yorgun bir zihin iyi hatırlayamaz.

•       Çalışma programı yapın. En iyi çalışabileceğinizi düşündüğünüz zamanlarda tekrarlar yapın.

•       Sağlıklı kalın. İyi uyuyun ve yeterli beslenin.

•       Egzersiz yapın. Yürüyün, koşun, herhangi bir sporla uğraşın.

•       Olumlu düşünün. Başarısızlığı veya geleceği düşünmeyin.

•       Elinizden gelenin en iyisini yapın. Hiç kimse daha fazlasını yapamaz.

•       Tetikte olun. Hasta gibi hissederseniz, endişeleriniz hakkında birileriyle konuşun.

•       Çok rahat ta davranmayın. Sınav konusunda biraz endişe çok çalışmanızı sağlar.

•       Akıllı olun. Eğer sınavdan sonra bu konuyu konuşmak istemiyorsanız, konuşmayın. Aslında bu konuda hiç düşünmeyin bile. Yapılan yapılmıştır. Yazdıklarınızı değiştiremezsiniz.